Pop Psychology BLOG 20: Als ik later groot ben...

Het heeft bij mij heel lang geduurd eer ik door had dat ik een meisje was. Toen ik als 6-jarige voor het eerst een Star Wars-film zag, wilde ik later Luke Skywalker worden. Prinses Leia was maar suf. En toen ik op mijn veertiende voor het eerst een basgitaar omdeed, wilde ik John Taylor van Duran Duran worden. Sonic Youth's Kim Gordon en Kim Deal van The Pixies zeiden me niets. En ze hadden ook niet zulk gaaf kapsel als John.

Ja, ik ben er m'n hele leven nogal laat bij en ook het besef dat vrouwelijke muzikanten heldhaftige voorbeelden zijn, kwam met enige jaren vertraging. Ik was pas twintig toen ik serieus elektrische gitaar begon te bespelen, maar het was toen ook wel een erg vruchtbare tijd om je door leden van je eigen geslacht te laten inspireren. Begin van de jaren '90 waren met de grunge ook de 'riot grrrls' opgekomen: rockende meiden die hun mannetje wel stonden op hun instrument, zoals Babes in Toyland en Hole. Bettie Serveert brak internationaal door en had in Carole van Dijk ook een frontvrouw te pakken die de gitaar niet losliet. Maar vooral in 'mijn' tijd, de tweede helft van de jaren '90, kwam er een niet-aflatende stroom gemengde Britpop-bands onze kant op. Sommige waren fantastisch (Elastica), ander inwisselbaar (Sleeper).

Het waren hoogtijdagen: elke week stond er wel weer een andere band met dames-die-zelf-de-instrumenten-hanteerden in mijn stamkroeg Paradiso: van The Breeders tot Veruca Salt, via le Tigre tot opperpriesteres PJ Harvey. Zelf een band oprichten met zowel jongens als meiden erin, leek ook de meest logische zaak ter wereld. En zo geschiedde: mijn band Seedling bestond voor 75% uit vrouwelijke instrumentalisten. Ook bij het platenlabel waar we bij zaten, was vrijwel elke band gemengd. Krezip verzilverde de golf van mixed-sex belangstelling. Het waren prachtige jaren uit de popgeschiedenis, die wetenschappers waarschijnlijk zullen verklaren in termen van... rolmodellen.

Onderschat de invloed daar niet van. Onderzoek hiernaar richt zich al decennia lang voornamelijk op hoe bijvoorbeeld TV-beelden kinderen tot geweld aanzetten. In experimenten liet men dan kids eerst een volwassene gadeslaan die een nogal opvallende opblaaspop tot moes sloeg. Als ze even later zelf met zo'n pop mochten 'spelen' kopieerden ze inderdaad dit gewelddadige gedrag. Stel je nu voor dat je jarenlang jouw vader je mama in elkaar ziet slaan, vul zelf maar in wat zo'n kind later in een volwassen relatie voor gedrag zal vertonen.

Het hoeft echter niet allemaal kommer en kwel te zijn. Als je je hele jeugd omringd wordt door coole saxofonisten, dan word je natuurlijk later Candy Dulfer. Het effect blijkt zelfs nog sterker te zijn bij voorbeelden van het eigen geslacht. En zo stortten vijftien jaar geleden dus zowel meiden als jongens in heel Europa zich gretig op de elektrische gitaar. Maar toen.. toen kwamen de Spice Girls.

Een circusact die zo vaak “Girl Power!” scandeerde dat ze geen tijd had om zelf songs te schrijven en jonge meisjes weghield van heuse repetitiehokken. Wie had er nog behoefte om een instrument te leren spelen, als je ook met een haarborstel in je hand voor de spiegel kunt playbacken? Als paddestoelen sprongen vervolgens hordes na-aap-meidengroepjes uit de grond en met Take That doken ook tientallen boybands op. Een hele generatie meisjes en jongens is nu opgegroeid met een nogal 'plastic' beeld van wat een muzikale held(in) is.

Die generatie weet niet beter dan dat je met dat haarborstel-voor-de-spiegel-liedje werkelijk wereldberoemd kunt worden. En voor die generatie werd Idols uitgevonden, en X-factor. Maar ik wil niet alleen maar zangeresjes-met-naamloze-sessieband om me heen zien. Ik wil dat er twintig nieuwe Chrissie Hyndes opstaan (van de Pretenders, kids, jaren '80), ik wil dat Throwing Muses weer hip wordt, Joan Jett of desnoods de fucking Bangles. Gelukkig stond War Paint op Lowlands, zeg.

We hadden bijna een vrouwelijke Amerikaanse president, maar het lukt me nauwelijks om een vrouwelijke producer te noemen. Anno 2011 is de oogst namelijk schraal. Ik heb gelukkig weer een bassistE naast me die iedereen wegblaast. Verder moeten we het doen met Linda, de drumster van Bombay Showpig, en de geweldige Elle Bandita. Voor mij zijn jullie 'Holland's Next Top Role Model'.

Foto: Margje, 4 jaar oud.

Bekijk een YouTube met het originele experiment uit 1961 met de gemolesteerde opblaaspop hier.

Reageren op dit blog of andere kan hier.