POP PSYCHOLOGY 45: Onrijp

Ze waren beiden blond en wat verlegen. Twee mooie meiden stapten m'n studio binnen; de ene 16 jaar oud en de ander 15, “maar bijna 16!”. Ze noemden zichzelf Puppy Patrol en 3VOOR12 zou ze een jaar lang gaan volgen in hun proces om van niets tot een EP-presentatie in Paradiso te komen. Of ik als ervaren rockchick hen voor de camera wat adviezen kon geven.

Ze kwamen op het juiste moment: de adolescentiejaren zijn namelijk het spitsuur van je levensontwikkeling. Zo tegen het eind van je tienerjaren is het lichaam wel volgroeid, maar twee van de belangrijkste cognitieve structuren - zeg maar denkvaardigheden - zijn dat pas rond je 23e. Dat zijn ten eerste je besef van identiteit en ten tweede je beslissingsvermogen. Niet voor niets gaan zoveel songteksten over 'Wie ben ik?' en 'Wat moet ik nou?'

In mijn opinie zijn dit de beste, meest eerlijke teksten. Popmuziek is vanaf haar ontstaan zo'n 60 jaar geleden vooral gemaakt voor jongeren. Ook al blijven kalende DJ's en gebotoxte zangeressen hun hitjes aan de jeugd slijten, ik zou als doelgroep liever mezelf verliezen in een album dat geschreven is door een generatiegenoot die echt snapt wat ik voel.

Bij mij begon dat tekstschrijven zo rond m'n 13e en op m'n 14e kocht ik m'n eerste basgitaar. Technisch gezien had ik nog niet de leeftijd om helemaal te snappen waarom ik er zo toe aangetrokken werd, maar ik ben blij dat ik toen met m'n jeugdige hersenen toch in die richting ben doorgegaan. Juist omdat alles zo in ontwikkeling is, wordt in de adolescentie cognitief ge'hardwired' wat je op latere leeftijd gaat doen. Bijkomend voordeel van de incomplete ontwikkeling van eerder genoemde hersenstructuren: je beseft ook nog niet volledig alle schaduwkanten van de muziekbiz.

Daardoor hebben jongeren meer dan volwassenen een soort overmoedigheid over zich. Die is bij mannelijke jongelingen zelfs stukken sterker dan bij de meiden. Psychologen noemen dit het 'young male syndrome': in de leeftijd van 15 tot 25 jaar is bij deze groep een gigantische piek te zien in roekeloos gedrag. Dit komt door de mythe van onkwetsbaarheid: het idee dat ongelukken en ziektes anderen treffen, maar niet jou. Deze plotselinge toename in onbesuisdheid is een van de oorzaken waarom ook in die leeftijd een piek in agressie en criminaliteit te bespeuren is. Of... je gaat het rock'n'roll-pad op.

Duik dus het publiek in, breek je tanden en trek je broek op het podium naar beneden! Nu is de tijd! Ik heb zo'n hekel aan de Justin Bieber-typjes met hun opgelegd verstandige gedrag. Als de kids al zo gladgestreken gezapig doen, moeten wij volwassenen dan die verfrissende onverantwoordelijkheid op ons nemen? Laat dit alsjeblieft aan de jongelui over. Als grote mensen onbezonnen gaan doen, gaat er gelijk een exotisch land als Irak of Afghanistan plat. Dan toch liever een piepjong popprinsje dat zich aan de coke en groupies vergrijpt. De hersenen nog onrijp, maar het geslachtsapparaat al volledig functioneel: ideale combinatie.

Ik hoop met heel mijn hart dat de Puppy Patrol-meiden bevlogen 'teenage angst'-teksten zullen schrijven zoals Arctic Monkeys en Fiona Apple op hun eerste platen. En zich daarbij vooral leeftijdswaardig roekeloos gedragen. Doe het nu het nog kan. Voor je het doorhebt, komt het publiek alleen nog naar je kijken bij theatertournees en wil de pers dat je 'volwassen' platen gaat maken. Whatever that may be.


(Dit column verscheen augustus 2012 in tijdschrift Musicmaker)