POP PSYCHOLOGY 40: Genen versus omgeving - the battle

Iedere dochter vreest het moment waarop je beduimelde tijdschriften onder het ouderlijk bed vindt, aan de kant waar je vader slaapt. Maar opeens bij het stofzuigen was het zover en ik kon mijn nieuwsgierigheid niet bedwingen. Daar lagen inderdaad hele jaargangen... 'Wireless World' en ook het hardere werk 'Funkschau' en 'Elektuur'.

Mijn vader schrikt weleens als ik onverwacht zijn kantoor binnen loop. Hij klikt dan nog snel de website weg die hij zo verlekkerd zat te bekijken, maar ik heb het al gezien. Hij zat weer op gearslutz.com. Die site bestaat echt. Maar hoewel het tweede deel van de naam hint naar een spannende porno-inhoud, is er nog geen tepel te zien. Hij staat alleen maar vol met lullen: over apparaten en knopjes en processors en software.

Mijn papa is een audio-nerd. Ik ben opgegroeid in een huis vol mengpanelen, een half PA-systeem in de garage. Brandplekken op de dure koffietafel, omdat meneer daar weer es had zitten solderen. Mijn broertje en ik vonden het geweldig: andere kinderen stonden met een haarborstel voor de spiegel te playbacken, wij deden dat met echte statieven en microfoons. De plaatselijke carnavals-hits werden bij ons thuis opgenomen: drumstel in de huiskamer, kopersectie in de keuken, mijn moeder in het achtergrondkoor op de gang. De Efteling was er niks bij.

Maar zodra de pubertijd aanbreekt moest en zou er gerebelleerd worden. Met zulke coole ouders was er echter weinig om tegen af te zetten, dus ik vervloekte de apparatuur maar. Ging gitaar in allerlei bands spelen, maar weigerde me te verdiepen in de knoppen van de versterker. Normale tieners gaan stiekem roken of nemen een piercing: ik zwoer voor de rest van m'n leven geen fader of potmeter meer aan te raken.

En dat was ook niet zo moeilijk. Terwijl om me heen jongensklupjes transistorradio's uit elkaar haalden, praatten mijn vriendinnen over make-up. Bij optredens en plaatopnames namen de heren om me heen maar wat graag de audio-beslissingen op zich. Als ik dus al een greintje technisch besef in me had, dan was dat zaadje door tekort aan vruchtbare grond inmiddels wel verschrompeld.

Vaardigheden ontwikkelen zich door interactie tussen aanleg en ervaring. In de psychologie wordt dit het 'Nature versus Nurture'-debat genoemd. Aanhangers uit het 'Nature'-kamp beweren dat hoe intelligent of muzikaal je bent voornamelijk wordt bepaald door de genen. Bij Candy Dulfer zat het saxofoonspelen dus al bij geboorte in haar DNA. 'Nurture'-volgers zouden hetzelfde voorbeeld juist tegengesteld uitleggen: het was de omgeving die kleine Candy tot sax-superster heeft gevormd, omdat ze van jongs af aan omringd is door instrumenten en jazz-musici.

In mijn volwassen leven begonnen mijn genen weer op te spelen. Eindeloos lopen klooien met demo's opnemen blijk ik verslavend leuk te vinden. Als ik in een radiostudio een apparaat van m'n vader's eigen merk zie staan, glim ik van trots. Ik ben geen puber meer en het afgelopen jaar ben ik eindelijk eens serieus in de wereld van compressie, EQ-ing en patchpanels gedoken.

Ik bel nu veel vaker m'n vader op: ”Papa, kan ik zelf een stereo-controller bouwen? Papa, wat is kam-filtering?” De band met hem is inniger dan ooit, met als hoogtepunt het samen uit elkaar halen van een 48-kanaals-mengpaneel afgelopen kerst. Ik betrap mezelf op het regelmatig bezoeken van gearslutz.com en moet met een glimlach bekennen: ik ben toch echt mijn vader's dochter.

Behalve... als het gaat om zijn voorkeur voor B-merk Behringer. Ongelofelijk, hoe komt ie erbij! Zou ik dan toch van de melkboer zijn?

(Dit column verscheen februari 2012 in tijdschrift MusicMaker)