Pop Psychology BLOG 6: Manische muzikanten allemaal lekker aan de lithium

Ik weet, natuurlijk is depressie bij muzikanten een veel interessanter en meer voorkomend verschijnsel, maar kom op, het is lente! Laten we het eens over die andere kant van het hoge-pieken-diepe-dalen-spectrum hebben: manie.

In de popmuziek wordt op het eerste gezicht die term niet op de juiste manier gebruikt. Manic Street Preachers? Dat waren helemaal geen vrolijke jongens, hoor. “It's just another manic Monday”, zongen The Bangles, maar in de tekst bleek dat helemaal niet zo'n leuk begin van de week in te houden. 'Manic' wordt dus in de volksmond vaak vertaald als 'maniakaal', maar Jimi Hendrix had met 'Manic Depression' wèl de psychologisch-correcte betekenis te pakken. Manie is namelijk de ene kant van een stoornis, die men 'bipolair' noemt. Twee polen, twee tegenstellingen: there are two sides to this story.

Want, 'manisch zijn' klinkt in eerste instantie zo gek nog niet: je voelt je geweldig, alsof je alles kunt en iedereen je fantastisch vindt, het leven trekt zich aan je voorbij als een prachtige film met jou in de hoofdrol. Niks mis mee mee, toch? Nou.. mensen die werkelijk in een manische episode zitten, hebben daarnaast de neiging zichzelf enorm in de schulden te steken, zomaar met iemand te gaan trouwen, tegelijkertijd hun baan op te zeggen, en menen dat ze na 1 lesje al meteen kunnen auto-racen. Daarmee maken ze vaak meer kapot dan ze lief is, achteraf. Ik denk even aan al die rap-artiesten die meteen nadat het eerste voorschot van de platenmaatschappij binnen is, al hun geld spenderen aan gouden kettingen (maar dat zou ook gewoon een soort van club-shirt van de rappers community kunnen zijn natuurlijk. Zie blog van vorige week).

Het medicijn om deze gevaarlijke gemoedsschommelingen in te dammen, is ook een aantal keer bezongen: Kurt Cobain benoemde het letterlijk in 'Lithium'. Men snapt anno 2011 nog steeds niet zo goed hoe deze stof je stemming wat stabiliseert, men weet alleen dàt het dat doet. Ook leuk om te weten: zoals in den beginne er nog echt cocaïne in Coca-Cola zat, zo was lithium-citraat het opwekkende stofje dat 7-UP zo populair maakte. Het werd geïntroduceerd in 1929, vlak voor crash op Wall Street. Die naam, 7 UP, is dus achteraf best goed gekozen. Men kon toen wel een opkikkertje gebruiken.

Maar goed, de andere kant van het verhaal is dat een manische episode in doorgaans gevolgd wordt door een periode van flinke depressie. Er wordt dus duidelijk een prijs betaald: what goes up, must come down. En in het klein kent iedereen dat wel. Vorige week had ik 't ook weer te pakken. Tref je me als journalist op een overmatig vreugdevolle dag, dan klets ik zeven dagen in een uur bij elkaar. En de volgende dag zat ik nadenkend over diezelfde onderwerpen uit het interview alleen maar suf en down op de bank. Margje lacht, Margje huilt.

Word je al zeeziek bij de gedachte aan bergen van blijdschap en valleien van treurnis? Word dan maar geen muzikant. Heen en weer geslingerd worden qua emoties, is een gegeven beroepsrisico in het artiestenleven. En zolang dit geen Kurt Cobain-achtige vormen aanneemt, is er prima mee te leven. Ook bij mij. Na een paar dagen van pijn-voor-m'n-passie brak het weekend weer aan, en stuiterde ik zielsgelukkig tijdens een nachtelijk Gram-concert weer van het podium het publiek in.

En dan begint het weer van voor af aan.



Bron:
http://www.7up.nl/over/

American Psychiatric Association: Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, 4th ed., text revised, Washington, DC, APA, 2000