POP PSYCHOLOGY 55: Gay

Het jarenlang luisteren naar synthpop kan opmerkelijke gevolgen hebben, maar je wordt er niet gay van. Je wordt het ook niet door korfballen. Je kunt de overbezorgdheid van je moeder er de schuld van geven en daar jarenlang over doorbomen bij de therapeut. Maar nee, ook die vlieger gaat niet op. Decennialang wetenschappelijk onderzoek heeft uiteindelijk maar tot één conclusie geleid: homoseksualiteit is aangeboren. Gay-ness zit in je genen. Het heeft te maken met overerfelijkheid en met hormonen die tijdens de zwangerschap in meer of mindere mate aanwezig zijn in de baarmoeder. Niet met of je vroeger een poppenhuis had.

De psychologie heeft er flink mee in haar maag gezeten, het feit dat zo'n 4 tot 20 procent (de schattingen lopen nogal uiteen) van de mensheid zich aangetrokken voelt tot de eigen sekse. Evolutionair is het niet te verklaren, waarom zou een mens zich vermoeien met seksuele activiteiten die niet tot reproductie van de soort leiden? Tot 1973 werd homoseksualiteit zelfs nog officieel als een mentale stoornis gezien; eentje waar je met veel therapie en pittige lichamelijke behandeling van af kon worden geholpen.

Het feit dat geaardheid erfelijk bepaald is, betekent dat het een constante is binnen de mensheid. Sinds de Neanderthalers is het percentage homo-georiënteerden dus gelijk gebleven - net als de geslachtsverdeling al duizenden jaren 50/50 is. Het houdt ook in dat in alle culturen relatief gezien evenveel ho-les-bi's voorkomen. Er is echter een groot verschil in hoeveel er zijn en hoeveel we er zien. De geschiedenis leert ons dat hoeveel men er in een samenleving openbaar van toont flink aan mode onderhevig is. De oude Grieken pronkten maar wat graag in afbeeldingen op vazen met hun homo-erotische escapades. Tijdens de donkere eeuwen waarin de kerk het voor het zeggen had, kon dat gedrag echter het daglicht niet verdragen. Ook welke tak van sport je doet heeft in letterlijke zin invloed op hoe makkelijk men uit de figuurlijke kast komt. De flauwe grap over korfbal heb ik al gemaakt; bij voetballen daarentegen lijkt straight zijn zo verplicht als het dragen van noppenschoenen.

Ook de muziekwereld kent zo haar korf- en voetballers. Flirten met mensen van hetzelfde geslacht hoort net zo goed bij pop en disco als lipgloss en strakke outfits: niet verplicht, wel hip en veelvoorkomend. Van Culture Club tot Scissor Sisters, via George Michael tot Mika. Elk jaren-'90-boybandje bleek achteraf minstens één gay lid te hebben. De lijst met dameslievende dames is minstens zo indrukwekkend: Melissa Etheridge, the Four Non-blonds, Tracy Chapman en natuurlijk Gossip-frontvrouw Beth Ditto. Nelly Furtado en Lady Gaga snoepen van beide kanten mee. Maar hoewel ook de rockmuziek haar homo-iconen heeft (Freddy Mercury, Michael Stipe, Jónsi), blijven de metal en hiphop jammerlijk achter in percentages. Hun appetijtelijke gitaristenkonten zijn gehuld in strak leer, hun homeboy-nekken hangen vol met goud. Maar gruntend over satan en rappend over seks blijven de monden stijf dicht als het over een 'afwijkende' seksuele voorkeur gaat.

Hiphoppers en metalheads zijn de voetballers van de muziekscene. De muziekwereld is juist zo belangrijk geweest in het tolerant maken van andere seksuele oriëntaties. Het is vanzelfsprekend dat een wereld, waarin 'iets aparts doen' toegejuicht wordt, opener staat voor alternatieve geaardheden. Jammer dat er in sommige genres nog zo'n gebrek aan rolmodellen is. Gay metalheads en dito hiphoppers laat je horen: er zijn nogal wat twijfelende tieners die jullie geluid wel kunnen gebruiken.



(Dit column verscheen feb 2014 in tijdschrift Musicmaker)